Manuscript Number : SHISRRJ192322

अलङ्काराणां काव्ये अतीव महत्त्वमस्ति। अत एव दृ श्न कान्तमपि निर्भूषं विभाति वनितातननम्श् काण्अण् गुणसम्पन्नाऽपि वनिता अलङ्कारविहीना चेत् न शेभते तथैव रसगुणादियुक्तमपि काव्यम् अलङ्काररहितं चेत् न शोभते। अलङ्कारः शब्दार्थयोः सौन्दर्याधायकं नाम चमत्कारजनकत्त्वं सैव चमत्कृतिः क्वचित् उपमादिरूपेणए क्वचित् अतिशयोक्त्याए क्वचित् वक्रोक्त्याए क्वचित् केवलं शब्दसाम्यमूलकेन अनुप्रासेन द्योत्यते। यद्यपि काव्यात्मरूपेण न अलङ्कारस्य महत्त्वं तथापि शब्दार्थशरीरस्य काव्यस्य बाह्यसौन्दर्यवर्धनेन समं रसादीनपि पुष्णाति। यथा कटककुण्डलाद्यलङ्काररहितं शरीरं न शोभते तथैव अलङ्कारहीनं काव्यम्। अत एव अलङ्काराणां विषये पूर्वाचार्याणामभिप्रायः शोधपत्रेस्मिन् प्रस्तावितः। तदनु अर्थान्तरन्यासालङ्कारस्य वैशिष्ट्यम्ए तस्य स्वरूपं प्रतिपादितम् तदनु नैषधीयचरितमहाकाव्ये अर्थान्तरन्यासालङ्काराः यथाशक्ति प्रतिपादिताः।