Manuscript Number : SHISRRJ192524
क्षेत्र के आधार पर माध्यमिक स्तर के विद्यार्थियों की सामाजिक परिपक्वता का अध्ययन
Authors(2) :-प्रो0 (डाॅ0) पार्थसारथी पाण्डेय, नरेन्द्र तिवारी प्रस्तुत समस्या कथन क्षेत्र के आधार पर माध्यमिक स्तर के विद्यार्थियों की सामाजिक परिपक्वता का अध्ययन करना है। प्रस्तुत अध्ययन में वर्णनात्मक अनुसंधाान के अन्तर्गत सर्वेक्षण विधि का प्रयोग किया गया है। जनसंख्या के रूप में प्रयागराज जनपद के माध्यमिक विद्यालयों में अध्ययनरत् छात्र-छात्राओं का जनसंख्या माना गया है। अध्ययन हेतु यादृच्छिक न्यादर्श विधि का चयन किया गया है। शोधकत्र्ता द्वारा जौनपुर जनपद में स्थित 4 माध्यमिक विद्यालयों का चयन कर 200 छात्र-छात्राओं का चयन यादृच्छिक विधि द्वारा चयन गया है। विद्यार्थियों के सामाजिक परिपक्वता को मापने के लिए प्रस्तुत अध्ययन में सामाजिक परिपक्वता के मापन हेतु डाॅ. आर.पी. श्रीवास्तव द्वारा निर्मित एवं मानकीकृत सामाजिक परिपक्वता मापनी का प्रयोग किया गया इस परीक्षण में सामाजिक परिपक्वता के तीन आयामों एवं तत्वों के आधार पर 90 प्रश्नों का चयन किया गया है। आँकड़ों के विश्लेषण हेतु टी-अनुपात सांख्यिकी विधि का प्रयोग किया गया है। क्षेत्र के आधार पर माध्यमिक स्तर के विद्यार्थियों के सामाजिक परिपक्वता में अन्तर नहीं पाया गया। इसका कारण यह हो सकता है कि माध्यमिक स्तर पर अध्ययनरत् विद्यार्थी किशोरावस्था में होते हैं और वे समाज में अपनी भूमिका बनाने की कोशिश करते हैं।
प्रो0 (डाॅ0) पार्थसारथी पाण्डेय माध्यमिक स्तर, छात्र-छात्राएँ, सामाजिक परिपक्वता, तुलना Publication Details Published in : Volume 2 | Issue 5 | September-October 2019 Article Preview
शोध निर्देशक,असिस्टेण्ट प्रोफेसर, शिक्षक-शिक्षा विभाग, नेहरू ग्राम भारती (मानित विश्वविद्यालय), प्रयागराज (उत्तर प्रदेश)
नरेन्द्र तिवारी
शोधछात्र (शिक्षाशास्त्र) शिक्षक-शिक्षा विभाग, नेहरू ग्राम भारती (मानित विश्वविद्यालय), प्रयागराज (उत्तर प्रदेश)
Date of Publication : 2019-10-30
License: This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Page(s) : 139-146
Manuscript Number : SHISRRJ192524
Publisher : Shauryam Research Institute
URL : https://shisrrj.com/SHISRRJ192524