घरेलू हिंसा का वर्तमान भारतीय परिदृश्यः एक विवेचना

Authors(1) :-डाॅ॰ विमला कुमारी

घरेलू हिंसा की बढ़ती घटनाओं पर सर्वोच्च न्यायालय ने संज्ञान लेते हुए घरेलू हिंसा से महिला सरक्षण अधिनियम, 2005 पर चर्चा करते हुए कहा है कि वर्ष 2005 के अधिनियम के अनुपालन के बाद भी भारत में घरेलू हिंसा की घटनाओं में कमी नहीं आई है। सर्वोच्च न्यायालय ने कहा कि एक महिला को भारत में पु़त्री, बहन, पत्नी, माॅ, साथी या एकल महिला के रूप में घरेलू हिंसा का सामना करना पड़ता है, जो चिंतनीय है।

Authors and Affiliations

डाॅ॰ विमला कुमारी
एसोसिएट प्रोफेसर एवं विभागाध्यक्ष, विश्वविद्यालय स्नातकोŸार गृह विज्ञान विभाग, भूपेन्द्र नारायण मंडल विश्वविद्यालय, मधेपुरा।

घरेलू हिंसा, भारतीय, महिला, अत्याचार, हिंसा, परिवार, लोक-लाज, शारीरिक, भावनात्मक, आर्थिक।

  1. श्रीवास्तव, सुधा रानी (2009), ‘‘महिला उत्पीड़न और वैधानिक उपचार‘‘, अर्जुन पब्लिशिंग हाउस, नई दिल्ली।
  2. देवसरे, विभा (2009), ‘‘घरेलू हिंसा वैश्विक संदर्भ‘‘, आर्य प्रकाशन मंडल, गांधीनगर्र दिल्ली।
  3. शर्मा, सुरेन्द्र कुमार (2010), ‘‘महिलाओं में अधिकारों के प्रति चेतना‘‘, आर बी एस ए पब्लिशर्स, जयपुर।
  4. शर्मा, कुमुद (2011), ‘‘आधी दुनियां का सच‘‘, सामयिक प्रकाशन, नेताजी सुभाष मार्ग दरियागंज, नई दिल्ली।
  5. ओझा, सुरेश (2011), ‘‘महिला कानून‘‘, सर्जना, बिकानेर।
  6. पाण्डेय, आइ्र्र॰सी॰, प्रधान, श्याम नारायण और पाण्डेय, रमेश, ‘‘महिलाओं के अधिकार‘‘, सुधाली पब्लिशर्स, नई दिल्ली।
  7. लवानिया, डाॅ॰ एम॰एम॰ एवं जैन, शशि के॰ (2003), ‘‘भारतीय महिलाओं का समाजशास्त्र‘‘, रिसर्च पब्लिकेशन्स, जयपुर।
  8. शर्मा, सुभाष (2011), ‘‘भारत में मानवाधिकार‘‘, नेशनल बुक ट्रस्ट इंडिया, नई दिल्ली।
  9. शेखर, डाॅ॰ शीतांशु (2015), ‘‘भारत में स्त्री सशक्तीकरण‘‘, दर्शना पब्लिकेशन, भागलपुर, बिहार।
  10. व्यास, डाॅ॰ मीनाक्षी (2008), ‘‘नारी चेतना और सामाजिक विधान‘‘, रोशनी पब्लिकेशन्स,कानपुर।
  11. देसाई, नीरा एवं ठक्कर ऊषा (अनुवाद डा॰ सुभी धुसिया) (2011), ‘‘भारतीय समाज में महिलाएं‘‘, नेशनल बुक ट्रस्ट इंडिया, नई दिल्ली।
  12. रमा, शर्मा एवं मिश्रा, एम॰के॰ (2012), ‘‘महिला सशक्तीकरण‘‘, अर्जुन पब्लिशिंग हाउस, नई दिल्ली।
  13. कुमार, रूपेश (2011), ‘‘संविधान और मानवाधिकार‘‘, डी॰एस॰ बुक्स डिस्ट्रीब्यूटसर्, पटना।
  14. जैन, अरविन्द (2011), ‘‘औरत होने की सजा‘‘, राजकमल पेपरबैक्स, राजकमल प्रकाशन प्रा॰लि॰, नई दिल्ली।
  15. वर्मा, जे॰के॰ (2013), ‘‘महिलाएं समझें अपने कानूनी अधिकार‘‘, राजा पाॅकेट बुक्स, दिल्ली।
  16. आहूजा, राम (2008), ‘‘सामाजिक समस्याएं‘‘, रावत पब्लिकेशन्स, जयपुर।
  17. सारस्वत, स्वप्निल (2007), ‘‘महिला विकास एक परिदृश्य‘‘, नमन प्रकाशन, दरियागंज, नई दिल्ली।
  18. अंजली, (2005), ‘‘भारत में महिला अपराध‘‘, राधा पब्लिकेशन्स, दरियागंज, नई दिल्ली।
  19. सिंह, डा॰ एम॰एन॰ (2009), ‘‘मानवाधिकार एवं महिलायें‘‘, जय भारती प्रकाशन, इलाहाबाद।
  20. शर्मा, नसिरा (2010), ‘‘औरत के लिए औरत‘‘, सामयिक प्रकाशन, नई दिल्ली।
  21. तिवारी, डा॰आर॰पी॰ एवं शुक्ला, डा॰ डी॰पी॰ (2008), ‘‘भारतीय नारी: वर्तमान समस्याएं और भावी समाधान‘‘, ए॰पी॰एच॰ पब्लिशिंग कारपोरेशन, नई दिल्ली।
  22. मेरी सहेली (मासिक पत्रिका) (वाल्यूम 25, अंक-10, अक्टूबर, 2012)- ‘‘महिलाएं: सामाजिक समस्याएं विशेषांक‘‘।
  23. ैव्न्टम्छप्त्ए डंल 2023 ख् श्छंजपवदंस ैमउपदंत वद ळमदकमत ैमदेपजपेंजपवद ंदक पजे प्उचंबज वद भ्मंसजीए छनजतपजपवद ंदक म्कनबंजपवद रू च्तवेचमबजे ंदक ब्ींससमदहमेश्. 29जी डंल 2023 - 30जी डंल 2023, व्तहंदपेमक इल रू न्दपअमतेपजल क्मचंतजउमदज व िभ्वउम ैबपमदबमए ठछडन्ण् डंकीमचनतं
  24. ॅपापचमकपं
  25. डपदपेजतल व िॅवउमद - ब्ीपसक क्मअमसवचउमदजए ळवअजण् व िप्दकपं
  26. ूूूण्नदपबमण्वितहण्पदकपं
  27. ूूूण्नदूवउमदण्वतह
  28. छंजपवदंस ब्वउउपेेपवद वित ॅवउमद
  29. ूूूण्वगंिउण्वतह
  30. डपदपेजतल व िभ्मंसजी ंदक थ्ंउपसल ॅमसंितमए ळवअजण् व िप्दकपं
  31. ूूूण्उींण्हवअण्पद
  32. ूूूण्दबतइण्हवअण्पद
  33. राष्ट्रीय अपराध रिकार्ड ब्यूरो (छंजपवदंस ब्तपउम त्मबवतके ठनतमंन) की रिपोर्ट
  34. विभिन्न समाचार पत्र

Publication Details

Published in : Volume 6 | Issue 6 | November-December 2023
Date of Publication : 2023-12-21
License:  This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Page(s) : 210-220
Manuscript Number : SHISRRJ236631
Publisher : Shauryam Research Institute

ISSN : 2581-6306

Cite This Article :

डाॅ॰ विमला कुमारी, "घरेलू हिंसा का वर्तमान भारतीय परिदृश्यः एक विवेचना ", Shodhshauryam, International Scientific Refereed Research Journal (SHISRRJ), ISSN : 2581-6306, Volume 6, Issue 6, pp.210-220, November-December.2023
URL : https://shisrrj.com/SHISRRJ236631

Article Preview