Manuscript Number : SHISRRJ25838

डॉ.अर्चना कुमारी
सहायकाचार्या, संस्कृत-विभागः, हिमाचल प्रदेश केन्द्रीय विश्वविद्यालयः, धर्मशाला,काङ्गड़ा (हि.प्र.)

शब्दः, अर्थः, कारकम्, साधकम्, क्रियानिष्पादकत्वम्, साधनम्, करणत्वम्, आधारः, बोधकः, तमब्ग्रहणम्, शब्दसामर्थ्यः, प्रकर्षः, गंगायां घोषः, तृतीयाविभक्तिः, तृतीयार्थः, कारणम्, व्यापारः, एकाधिकरणम्, आश्रयः ।

1. पाणिनिः । अष्टाध्यायी । ईश्वरचन्द्रः, पण्डितः । चन्द्रलेखाव्याख्योपेता । चौखम्बा संस्कृत प्रतिष्ठान दिल्ली, 2017 ।
2. पतञ्जलिः। व्याकरणमहाभाष्यम् । भट्टः नागेशः, कैयटः,  भाष्यप्रदीपोद्द्योतसमुल्लसितम् ।  जोशी भार्गवशास्त्री, संशोधकः ।  चौखम्बा संस्कृत प्रतिष्ठान दिल्ली, 2018 ।
3. दीक्षितः, भट्टोजिः ।वैयाकरणसिद्धान्तकौमुदी । पाण्डेयः गोपालदत्तः,व्याख्याकारः । चौखम्बासुरभारतीप्रकाशनं वाराणसी, 2017 ।
4. भर्तृहरिः । वाक्यपदीयम्, ब्रह्मकाण्डम् । शुक्लः सूर्यनारायणः, भावप्रदीपव्याख्या । चौखम्बा संस्कृत संस्थान वाराणसी, वि. सं. 2055 (1998) ।
5. भट्टः, नागेशः । परमलघुमञ्जूषा । लोकमणिदाहालः,  किरणावली संस्कृतव्याख्योपत हिन्द्यनुवादसहिता  । चौखम्बासुरभारती प्रकाशनं वाराणसी, 2006 ।
6. जयादित्यः, वामनः। काशिका । मिश्रः नारायणः, प्रकाशहिन्दीव्याख्योपेता । चौखम्बासंस्कृतसंस्थानं वाराणसी, 2001 ।
7. भट्टः नागेशः । लघुशब्देन्दुशेखरः। मिश्रः भैरवः, भैरवीचन्द्रकलाटीका । शास्त्री, वैकुण्ठनाथः, वैकुण्ठी हिन्दीव्याख्या । चौखम्बासुरभारती प्रकाशनं वाराणसी ,2006 ।
8. वरदराजः । लघुसिद्धान्तकौमुदी । शास्त्री, भीमसेनः । भैमीव्याख्या, तृतीयभागः । भैमीप्रकाशनम् । 2015 ।
9. भट्टः नागेशः । परिभाषेन्दुशेखरः । मिश्रः, विश्वनाथः,  सुबोधिनीहिन्दीव्याख्योपेतः।  चौखम्बासुरभारती प्रकाशनं वाराणसी, 2005 ।
10. दीक्षितः भट्टोजिः । वैयाकरणसिद्धान्तकौमुदी । दीक्षितः वासुदेवः, बालमनोरमाव्याख्या । पाण्डेयःगोपालदत्तः,दीपिकाहिन्दीव्याख्योपेता । चौखम्बा सुरभारती प्रकाशन वाराणसी, 2007 ।
11. दीक्षितः भट्टोजिः । वैयाकरणसिद्धान्तकौमुदी । सरस्वती, ज्ञानेन्द्रः । दीक्षितः वासुदेवः । तत्त्वबोधिनीबालमनोरमासहिता, प्रथमो भागः। चतुर्वेदः गिरिधरशर्मा । विद्याभास्करः परमेश्वरानन्दशर्मा । सम्पादकौ ।  मोतीलालबनारसीदास वाराणसी, 1991 ।
12. मङ्गलाराम । संस्कृत व्याकरण की दार्शनिक मीमांसा । राजस्थानीग्रन्थागारजोधपुर, 1995 ।
13. भट्टः अन्नम् । तर्कसंग्रहः । तर्कसंग्रहदीपिका- न्यायवोधिनी- पदकृत्य, श्रीनिवास मुखोल्लासिनी संस्कृतहिन्दीव्याख्यासंवलित । गोविन्दाचार्यः, सम्पादकः । चौखम्बासुरभारती प्रकाशनं वाराणसी, 2017 ।
14. श्रीमद्भगवद्गीता ।गीताप्रेस गोरखपुर, - 273005 । गोविन्दभवन कार्यालय, कोलकत्ता संस्थान । सं. 2075 अस्सीवाँ पुनर्मुद्रणम् ।
15. भट्टः कौण्डः । वैयाकरणभूषणसारः । हरिवल्लभः, दर्पणव्याख्या । द्विवेदी चन्द्रिकाप्रसादः , सुबोधिनी – हिन्दीव्याख्योपेतश्च । चौखम्बा संस्कृत प्रतिष्ठान दिल्ली, 2005 ।
16. भट्टाचार्यः, गदाधरः । व्युत्पत्तिवादः । तिवारीहरिनारायणः । तत्त्वबोधिनीसंस्कृतटीका एवं हिन्दी व्याख्यासहिता । चौखम्बाविद्याभवनं वाराणसी । 2005 ।
17. दीक्षितः भट्टोजिः । प्रौढमनोरमा ।भैरवीव्याख्यासहिता, चौखम्बासंस्कृतसंस्थानं वाराणसी, तृतीयसंस्करणम्, वि. सं. 2059 ।
18. भट्टः नागेशः । सिद्धान्तलघुमञ्जूषा । भट्टः नागेशः, नागेशभावप्रकाशः, सुबर्थवादः । महामहोपाध्याय पेरिसूर्यनारायणशास्त्री, सम्पादकः 1992 ।
19. रामचन्द्रः । प्रक्रियाकौमुदी, द्वितीयो भागः । पण्डितः कृष्णः, प्रकाशव्याख्योपेता । मिश्रः मुरलीधरः , सम्पादकः । सम्पूर्णानन्दसंस्कृतविश्वविद्यालयः वाराणसी । द्वितीयं संस्करणम् ।  2000 ।
20. भर्तृहरिः, वाक्यपदीयम् । तृतीयं काण्डम्, द्वितीयो भागः । पद्मश्री शर्मा,  पण्डितश्रीरघुनाथः, अम्बाकर्त्रीव्याख्याकारः सम्पादकश्च । सम्पूर्णानन्दसंस्कृतविश्वविद्यालयः वाराणसी, 2016 ।

Publication Details

Published in : Volume 8 | Issue 1 | January-February 2025
Date of Publication : 2025-01-15
License:  This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Page(s) : 214-219
Manuscript Number : SHISRRJ25838
Publisher : Shauryam Research Institute

ISSN : 2581-6306

Cite This Article :

डॉ.अर्चना कुमारी, "करणकारक-स्वरूपविवेचनम् ", Shodhshauryam, International Scientific Refereed Research Journal (SHISRRJ), ISSN : 2581-6306, Volume 8, Issue 1, pp.214-219, January-February.2025
URL : https://shisrrj.com/SHISRRJ25838