Manuscript Number : SHISRRJ22559
ग्रामीणविद्यालयेषु महिलाध्यापिकानां पर्यावरणीयचेतनायाः समीक्षा
Authors(2) :-डॉ. आर् एल् नारायणसिंहः, प्रतिभा प्रकृत्या सह मानवजीवनस्य सम्बन्धः सृष्टेः सभ्यतायाश्च आरम्भकालादेव वर्तते । मानवानां सभ्यताः संस्कृतयः च प्रकृतेः संरक्षणे एव पुष्पिताः पल्लविताः फलिताश्चाभवन् । प्रकृतिः मनुष्याणां पोषणसंवर्धनमकरोत् । मानवेन प्रकृतेः संरक्षणं सम्मानञ्च कृतम् । मानवस्य पर्यावरणस्य च घनिष्ठः सम्बन्धः वर्तते । द्वयोः एकस्यैव ईश्वरस्य कृती वर्त्तेते । एतावेव अस्याः सामाजिकसंरचनायाः स्तम्भौ वर्तेते। अनयोः यदि एकोऽपि स्तम्भः स्खलेत् चेदन्यः सामाजिकसंरचनायाः भारं वोढुम् अशक्तो भवेत् सामाजिकव्यवस्था च सर्वथा भिद्येत् तस्याः संरचनायाः ध्वंसनं च स्यात् । अत्र नार्येव राष्ट्रस्याधारशक्तिरूपेण राजते । महात्मागान्धिमहोदयेनापि स्वकीये महिलापुरुषसाम्यसिद्धान्ते कथितं यत् " महिलाः कथमपि पुरुषाणामपेक्षया शक्तिहीनाः न" इति । महाराजेन मनुनापि मनुस्मृति इति नामके ग्रन्थे नार्याः महत्तायाः विवेचनं कुर्वता स्पष्टीकृतं यत् – "यत्र नार्यस्तु पूज्यन्ते रमन्ते तत्र देवताः ।यत्रैतास्तु न पूज्यन्ते तत्र सर्वाफलाः क्रियाः॥ अर्थात् यत्र नार्याः पूजा (सम्मानं) भवति तत्र देवता अपि निवसन्ति । यत्र एतासां पूजा (सत्कारं) न भवति तत्र सर्वाणि अपि कर्माणि असफलानि भवन्ति । इत्युक्ते कियन्त्यपि धर्मानुष्ठानानि कुर्मः परन्तु सर्वाण्यपि असफलानि भवन्ति । तेषां कर्मणां फलं न प्राप्यते।
डॉ. आर् एल् नारायणसिंहः विद्यालयः, पर्यावरणम् , शिक्षा, अध्यापिका, विद्यार्थी । Publication Details Published in : Volume 5 | Issue 5 | September-October 2022 Article Preview
सहाचार्यः,शिक्षाशास्त्रविभागः, केन्द्रीयसंस्कृतविश्वविद्यालयः, भोपालम्, भारत।
प्रतिभा
शोधच्छात्रा, शिक्षाशास्त्रविभागः, न्द्रीयसंस्कृतविश्वविद्यालयः, भोपालम्, भारत।
Date of Publication : 2022-10-30
License: This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Page(s) : 39-42
Manuscript Number : SHISRRJ22559
Publisher : Shauryam Research Institute
URL : https://shisrrj.com/SHISRRJ22559